واتوا البيوت من ابوابها189-2

اقبال اروپاییان به فراگیری اصول تشریفات در دوران رکود

اخیرا اقبال به فراگیری آداب و تشریفات در بسیاری از کشورهای دنیا میان مردان و زنان شاغل و بیشتر از سوی جوانان جویای کار افزایش یافته است. البته این توجه و التفات به تشریفات رسمی، موضوع جدیدی نیست و از زمانی که مقوله "مهارت های مردمی"People’s Skillsیا "مهارت های نرم"Soft Skillsبه عنوان یک امتیاز یا اولویت در استخدام کارمندان جدید در شرکت های غربی مطرح شد، استخدام کارجویان مسلط بر اصول آداب، سبک استخدام مدیران منابع انسانی شرکت های تجاری به خصوص شرکت های خدماتی را تغییر داده بود.

واقعیت قضیه آن است که "تشریفات"تا چندی قبل تنها در نهادهای ریاست جمهوری و دربارها، وزارت خانه ها و سازمان های دولتی مطرح بود، اما اکنون مدتی است که شرکت های بین المللی نیز به کاربرد اصول و نکات تشریفات مرسوم در میان دولتی ها برای پیشبرد امور خود اقبال نشان داده اند. زیرا دریافته اند اگر رعایت تشریفات در مراودات میان دولتها به شناخت و تحکیم روابط فیمابین آنها می انجامد، دلیلی ندارد که همین  اصول نتایج مشابهی برای شرکت های خصوصی نداشته باشد. به ویژه آنکه مدتی است مدیران سابقا دولتی بعد از رهایی از کار، به بخش خصوصی روی آورده و مصدر مناسب مهم شده اند و صاحبان نهادهای خصوصی نیز به دلیل تجربه، و بیشتر به خاطر ارتباطات گسترده و اعتبار بین المللی، آنان را به استخدام خود در می آورند، برخی نیز خود به تأسیس شرکت های خصوصی مبادرت می ورزند و طبعا کسانی را به کار می گمارند که مانند خود آنها، با تشریفات بین المللی آشنا باشند.

از جمله نهادهای آموزشی که در  دو- سه سال اخیر با اقبال دواطلبان دوره های تشریفات رو به رو شده اند، یک مؤسسه هلندی است که در چند دوره اخیر آن، ده ها دانشجوی دوره کارشناسی، درس تشریفات را انتخاب کرده اند و همزمان، شرکت کنندگان در دوره های کوتاه مدت آن تشریفات نیز چند برابر شده است.

موضوع قابل توجه در این روند رو به رشد، آن است که اقبال به تشریفات با دو تحول متفاوت قرین شده است، اولا دوران رکود و اوضاع بد اقتصادی، از ملاقات ها و مهمانی های پرخرج کاسته است و این واقعیت. تحول دیگر یعنی تغییر در اصول تشریفات را سبب شده است. در این راستا، تشریفات دیگر منحصر به رفتار فاخر و آداب دانی فردی نیست که بیشتر جنبه اجتماعی آن مورد توجه قرار گرفته است. یعنی وجوه اجتماعی تشریفات که ناظر بر روابط انسانی از جمله برقراری ارتباط دوستانه، محترمانه و مؤثر و نیز ملاقات معنی دار با سهامداران، مدیران، کارمندان و به خصوص با مشتریان و ارباب رجوع است رونق گرفته، آنرا در چارچوب مقوله جدیدی تحت عنوان "تشریفات و مدیریت ارتباطات"مطرح می کنند. در این محدوده، به آداب و تشریفات دیدارهای رسمی میان مقامات دولتی و نحوه تنظیم و اجرای آنها توجه ویژه شده است. آدابی که کلیه وجوه استقبال، همراهی، مهمانی، گفتگو و مذاکره، تشریفات تنظیم اسناد و نهایتا بدرقه را در بر می گیرد و نتیجه مطلوب و متعارف یک دیدار را تضمین می کند.

جالب آنکه، اینک بسیاری از مؤسسات تجاری از جمله مزون های مد، نهادهای فرهنگی و واحدهای مالی، وجوهی از انواع تشریفات دولتی را در مراودات اجتماعی و گردهمایی های خود رعایت می کنند و اصول آداب رسمی را عینا در برخورد با مقامات اجتماعی و فرهنگی و ارباب سرمایه و صنعت و حامیان مالی خود بکار برده، از منافع آن بهره می برند.

جالب تر آنکه در دوره های کوتاه مدت، مبحثی با عنوان مشخص "مدیریت تشریفات"تدریس می شود که بر ارکان تشریفات رسمی بنیان دارد و در آن، اصول تنظیم برنامه یک ملاقات آنگونه که در میان دول مرسوم است، تعقیب و اجرا می شود.

واحد درسی دانشگاهی نیز عمدتا بر تشریفات مدرن و مدیریت ارتباطات متمرکز است و دا نشجویان طی 10 هفته با اصول آداب و تشریفات آشنا می شوند و یاد می گیرند که چگونه این اصول را در راستای ارتباط راهبردی و مؤثر بکار بندند. مباحث این واحد شامل؛ تشریفات بین المللی، رفتار متعارف، انعطاف و مدیریت اختلافات، مدیریت اخلاقیات و فرهنگهای گوناگون، ارتباطات غیر کلامی، فن بیان و حتی مدیریت مراسم را شامل می شود. دانشجویان پس از طی دوره تئوری، نحوه کار در یک نمایشگاه مد یا مراسم اجتماعی دیگر را تمرین، از نحوه کار یک اجلاس مالی بین المللی دیدن، و در یک مهمانی آموزشی –تشریفاتی ناهار و شام رسمی شرکت می کنند. قرار است از سال دیگر(2014) این واحد درسی به صورت یک دوره کارشناسی ارشد برای صاحبان صنایع، سرمایه گذاران، مدیران و کارشناسان شرکت های خصوصی ارائه شود. 

·                     خوشبختانه این جانب فارغ از آثار دوران رکود و اوضاع بد اقتصادی، صرفا به دلیل سلطه مدیران و کارشناسان و دانشجویان کشور، اکنون سال ها است که دروس و مباحث شبیه این دوره را در ایران تحت عناوین؛ تشریفات در صحنه بین الملل، ارتباطات غیر کلامی، آداب و تشریفات مذاکرات بین المللی(دولتی و خصوصی)، ارتباط مؤثر، فن بیان و مؤدبانه و مشتری مداری برگزار می نمایم و طی 14 سال گذشته 199 مهمانی آموزشی- تشریفاتی ناهار و شام با شرکت صدها علاقمند برگزار کرده ام. تردید ندارد که سلطه بر این امور، در همه دوران ها بکار می آید.   

به زودی خبر برگزاری دوره های جدید تحت عنوان

"کاربرد تشریفات در مدیریت ارتباطات"

 در این سایت اعلام خواهد شد.